|
De Kano van Pesse werd in 1955 gevonden. Archeologen
zagen in de enigszins gehavende, uitgeholde boomstam een prehistorisch
bootje, waarvan de ouderdom werd vastgesteld op zo'n 10.000 jaar. Daarmee
zou het meteen het oudste vaartuig ter wereld zijn. Later rezen er bij
sommige onderzoekers twijfels over de vaarcapaciteiten.
Volgens de archeoloog Jaap Beuker kunnen die nu gevoeglijk naar de prullenbak.
En ook bootsman Mark-Jan Dielemans van de Nederlandse Kano Bond, die
de proef uitvoerde, was duidelijk: "'t Is een vaarbaar object."
Gespannen gezichten
De mensen van het Drents Museum in Assen, aangevoerd door de
archeoloog Jaap Beuker, waren redelijk zeker van hun zaak, maar toch
stonden ook hun gezichten gespannen toen hun geesteskind zich losmaakte
uit het riet en naar het midden van de plas gleed. Maar tewaterlating
en proefvaart slaagden wonderwel.
Vijf dagen lang is Beuker met een tiental medewerkers bezig geweest
uit de stam van een grove den een exacte kopie te maken van de Kano
van Pesse. Vervolgens werd in het ven op het vakantieterrein Witterzomer
nabij Assen een proefvaart gehouden;
gisteren dus. De kano bleek redelijk diep te liggen - goed dus, dat
er geen golf slag 8 stond op het ven - maar gaf verder geen krimp, liet
zich gewillig voorwaarts peddelen en ging ook enige lichte nautische
manoeuvres niet uit de weg. Kanovaarder Dielemans was tevreden. Voor
hem was het duidelijk genoeg: met zo'n bootje, hoe primitief ook, kon
er zo'n slordige 10.000 jaar geleden wel degelijk worden gevaren. Zittend
op de knieën, halfgehurkt of zelfs staand, hierbij vistuig of jachtgerei
hanterend. Wel kon de rijzige Dielemans aan de geringe maatvoering van
de kano merken dat de prehistorische mens nogal wat kleiner van stuk
was dan hijzelf.
|
|
|
Kritische geesten
Het bootje is redelijk kort en dat was voor kritische geesten
reden, te beweren dat het daarom geen vaartuig, maar een voerbak voor
het vee was of iets dergelijks. Jaap Beuker:
"Punt 1: 10.000 jaar geleden werd er geen vee gehouden en waren
er dus ook geen voerbakken nodig.
Punt 2: de Kano van Pesse lijkt sterk op bootvondsten in het buitenland.
Wat: in Polen worden heden ten dage nog altijd van dit soort zeer primitieve
vaartuigjes gebruikt.
Punt 3: de proefvaart met de replica mag geslaagd
worden genoemd. De optelsom van dit alles is, dat ik rustig durf uit
te sluiten dat de Kano van Pesse ooit een andere bestemming had dan
een varende."
Speciale gast bij de proefvaart was mevrouw Tijssien Wanders-Gort, de
echtgenote van de boer die de Kano van Pesse in 1955 vond. Ook haar
twee kleindochters Talitha (12) en Mylène (9) Hopman waren er;
zij mochten de nagebouwde kano dopen. Even is gespeeld met de gedachte
ook vinder Hendrik Wanders naar de waterkant te halen, maar de oude
man verblijft in een verpleeghuis en de reis zou te bezwaarlijk voor
hem zijn geweest.
|
|
Afb. 1
